UPS Cihazı

Elektrik kesintisi, voltaj dalgalanması ve ani darbeler; bilgisayar, sunucu, ağ ekipmanı, POS, medikal cihazlar ve üretim hatları için veri kaybı ve iş durmasına yol açabilir. UPS (Kesintisiz Güç Kaynağı), bu riskleri ortadan kaldırıp ekipmanlarınızı güvenle çalıştırmanızı sağlar. Bu yazıda UPS’in ne olduğunu, türlerini, doğru güç seçim yöntemini, bakım ve kullanım ipuçlarını net ve uygulanabilir şekilde anlatıyoruz.

UPS Cihazı Ne İşe Yarar?

• Kesinti anında çalışma: Şebeke kesildiğinde devreye girerek sisteme anında enerji sağlar.

• Voltaj regülasyonu: Düşük/yüksek voltajı dengeleyerek cihazları korur.

• Parazit ve darbe filtreleme: EMI/RFI gürültülerini süzer, ani gerilim darbelerini (surge) sınırlar.

• Güvenli kapatma: Kritik sistemlerin veriyi kaybetmeden kapatılmasını mümkün kılar.

• İş sürekliliği: Çağrı merkezinden e-ticarete, üretimden sağlığa kadar her sektörde süreklilik sağlar.

UPS Türleri: Hangi Senaryoda Hangisi?

Aşağıdaki özet tablo karar vermeyi kolaylaştırır.

Kısaca:

• Ev/Ofis: Line-Interactive çoğu senaryoda yeterlidir.

• Kritik Yükler (sunucu, storage, medikal, otomasyon): Online tercih edin.

• Büyüyen altyapılar: Parça parça kapasite eklemek için Modüler Online çözümler idealdir.

Doğru UPS Gücü Nasıl Hesaplanır?

UPS’lerde VA (Volt-Amper) ve Watt (W) değerleri bulunur. Cihazlarınızın güç etiketlerindeki Watt değerlerini toplayın. Ardından güvenlik payı ekleyin ve UPS’in aktif güç (W) kapasitesinin bu toplamı karşılamasını sağlayın.

Adım adım:

1. Yükleri listele: PC, monitör, switch, modem, kasa, sunucu vb.

2. Toplam Watt’ı hesapla: Örn. 1×PC 200 W + 1×Monitör 30 W + 1×Switch 20 W = 250 W

3. Güvenlik payı ekle (%20–30): 250 W × 1,3 ≈ 325 W

4. UPS seçimi: Aktif gücü ≥325 W olan model alın. (Birçok UPS’te 1000 VA ≈ 600–900 W aralığı; modele göre değişir.)

5. Akü/Yedekleme süresi ihtiyacını ayrıca belirleyin (örn. 10-15 dk ya da 30+ dk).

İpucu: Sunucu/switch gibi güç faktörü (pf) yüksek yüklerde W/VA oranı modele göre değişir. Ürünün pf (power factor) değerine mutlaka bakın (ör. pf=1 olan 1000 VA UPS ≈ 1000 W verebilir).

Örnek Hesap

• 1×Sunucu 350 W, 1×NAS 60 W, 1×Switch 30 W → 440 W

• %25 pay → 550 W hedef

• pf=0,9 bir modelde gereken VA ≈ 550 W / 0,9 ≈ 611 VA → pratikte 1000 VA/900 W sınıfı daha doğru olur; büyümeye de alan bırakır.

Akü ve Yedekleme Süresi (Runtime)

Yedekleme süresi; toplam yük (W), UPS verimi ve akü kapasitesine (Ah/Wh) bağlıdır.

• Kısa süreli güvenlik (güvenli kapatma): 5–15 dakika yeterli.

• Operasyonel süreklilik (jeneratör devreye girene kadar): 15–30+ dakika tercih edilir.

• Dış akülü online UPS’ler, akü kabinetiyle 1 saat ve üzeri süreler sağlayabilir.

• Yaygın akü tipi VRLA (bakımsız kurşun-asit); Li-ion seçenekler daha uzun ömür/kompakt ama maliyeti yüksektir.

Kurulum ve Kullanım İpuçları

• Konumlandırma: İyi havalandırılan, tozdan uzak, serin (ideali 20-25 °C) bir ortam.

• Priz/hat: Topraklama ve sigorta koruması doğru olmalı.

• Yazılım entegrasyonu: Kritik sunucular için otomatik kapatma yazılımını kurun.

• Jeneratör entegrasyonu: Online UPS + jeneratör ikilisi uzun kesintiler için en güvenli çözümdür.

• Yük dağıtımı: UPS’in arkasındaki kritik çıkışlara gerçekten kritik cihazları bağlayın; gereksiz yükleri ayırın.

Bakım, Ömür ve Servis

• Akü ömrü: Sıcaklığa ve kullanım sıklığına bağlı olarak 3–5 yıl tipik.

• Periyodik bakım: Yılda en az 1 kez genel kontrol, fan/filtre temizliği, akü testi.

• Olay kaydı izlemesi: Sık sık voltaj düşümü/tepe değerleri görülüyorsa, şebeke kalitesi sorunlarını analiz edin.

• Erken uyarı: Kapasite düşüşü, beklenenden kısa runtime, şişme/ısınma akü değişimi gerektirebilir.

Sık Yapılan Hatalar

• Yalnızca VA değerine bakmak (Watt yetersiz kalabilir).

• Büyümeyi hesaba katmamak (yeni cihazlar eklenince UPS sınırda kalır).

• Ortam sıcaklığını yüksek tutmak (akü ömrünü dramatik kısaltır).

• Jeneratör uyumluluğunu ve soğuk start gibi özellikleri kontrol etmemek.

UPS Cihazı Fiyatlarını Neler Etkiler?

• Toplam güç (VA/W) ve pf değeri

• UPS tipi (Online genelde daha pahalı ama koruması net üstün)

• Akü kapasitesi ve yedekleme süresi

• Modülerlik, paralel çalışma, SNMP/Network kartı, Bypass, PDU gibi ek özellikler

• Marka/servis ağı ve garanti süresi

SSS (Sık Sorulan Sorular)

UPS cihazı bilgisayarımı yavaşlatır mı?
Hayır. Doğru kapasiteli ve sağlıklı bir UPS, sisteme gecikme veya performans kaybı eklemez.

Line-Interactive yerine Online UPS almaya değer mi?
Kritik uygulamalarda evet. Online UPS, sıfır transfer süresi ve tam izolasyon ile en istikrarlı beslemeyi sunar.

UPS ile çoklu priz kullanabilir miyim?
Kaliteli, topraklamalı ve toplam yükü aşmayan çoklu prizler kullanılabilir; ancak kritik cihazları doğrudan UPS’e bağlamak daha güvenlidir.

UPS akülerini nasıl saklamalıyım?
Uzun süre kullanılmayacaksa %100’e yakın şarjlı bırakın, serin ve kuru ortamda saklayın; periyodik şarj döngüsü yapın.

UPS ve jeneratör birlikte çalışır mı?
Evet. Online UPS + jeneratör kombinasyonu uzun kesintilerde en iyi iş sürekliliğini sağlar.

Neden upscihazi.com?

• İhtiyaca uygun seçim için uzman yönlendirme

• Test edilmiş ürünler ve güç/fiyat dengesine sahip modeller

• Kurulum-entegrasyon ve yerinde servis desteği

• Hızlı tedarik ve yedek parça/akü çözümleri